Prowadzisz zdrowy tryb życia, Twój cykl miesięczny jest w normie, standardowe badania nie wykazują nieprawidłowości, a pomimo tego nie możesz zajść w ciążę? Zawsze wydawało Ci się, że ból towarzyszący menstruacji jest w Twoim przypadku znacznie silniejszy niż u innych kobiet? Warto, abyś wobec tego poddała się badaniom pod kątem endometriozy. To coraz częściej występująca choroba, której objawy nierzadko są nieswoiste i utrudniają jej prawidłowe rozpoznanie. Zatem jak zdiagnozować endometriozę?

Czym jest endometrioza?

Endometrioza to choroba, która atakuje coraz więcej kobiet i zaraz po mięśniakach macicy stanowi drugą najczęstszą przyczynę usunięcia tego narządu. Czym zatem charakteryzuje się to groźne zaburzenie? Endometrioza to rozprzestrzenianie się komórek błony śluzowej trzonu macicy, czyli endometrium, na inne narządy w organizmie kobiety. Komórki te przy swojej obecności w jamie brzusznej, czy nawet w płucach, nadal zachowują pierwotne funkcje i podczas menstruacji mogą powodować trudny do zniesienia ból. Wskutek endometriozy dochodzi do przewlekłego stanu zapalnego, prowadzącego w następstwie do pojawiania się krwawień wewnętrznych, guzków i zrostów, a także trwałych zmian w narządach miednicy mniejszej.

Endometrioza stanowi także jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet, choćby poprzez wtórne wywoływanie niedrożności jajowodów. Komfort życia osób dotkniętych tym zaburzeniem jest więc nieporównywalnie niższy niż w przypadku zdrowych kobiet. Niepokojącym zjawiskiem jest również fakt, że na endometriozę zapada coraz więcej pacjentek. Ciężko wyrokować czy jest to kwestia skuteczniejszej wykrywalności, czy na rozwój choroby znaczący wpływ mają np. czynniki środowiskowe. Wymienia się je z resztą jako jedne z możliwych przyczyn zaburzenia. Są to jednak nadal przypuszczenia, gdyż do dziś nie ustalono jednoznacznie mechanizmu powstawania tej jednostki chorobowej. W związku z powyższym diagnoza endometriozy wciąż nastręcza lekarzom wielu problemów.

Objawy endometriozy – krótka charakterystyka

Endometrioza, a więc gruczolistość zewnętrzna może objawiać się w sposób intensywny lub nie dawać prawie żadnych znaków alarmujących kobietę, że w jej organizmie rozwija się wspomniane zaburzenie. Jedno jest natomiast pewne – objawy endometriozy są nieswoiste i często mogą naprowadzić lekarza na błędną diagnozę schorzenia. Do najczęściej pojawiających się sygnałów, świadczących o możliwości występowania endometriozy należą przewlekły ból w dolnej części brzucha uniezależniony od cyklu menstruacyjnego, krwawienia z dróg rodnych lub z odbytnicy, a w przypadku przeniesienia komórek endometrium do innych części ciała kobiety – bóle tych miejsc, szczególnie wzmożone w okresach zmian hormonalnych.

Dodatkowymi objawami, które mogą wskazywać na występowanie gruczolistości zewnętrznej są cykliczne wzdęcia, biegunki, zaparcia, a także ból lub dyskomfort podczas stosunku płciowego. Wszystkie powyższe objawy można przypisać także innym jednostkom chorobowym, dlatego diagnoza endometriozy wciąż stanowi wyzwanie dla wielu specjalistów i często musi przebiegać wieloetapowo.

Diagnoza endometriozy – jak trafnie rozpoznać chorobę?

Ciekawym jest fakt, że do wykrycia endometriozy u pacjentki, często dochodzi na drodze przypadku np. w trakcie przeprowadzania zabiegu chirurgicznego niezwiązanego w żaden sposób z gruczolistością zewnętrzną. Jeżeli jednak do specjalisty zgłosi się kobieta, u której występujące objawy znacznie pogarszają komfort życia bądź z nieznanych jej przyczyn nie może od wielu miesięcy zajść w ciążę, lekarz podejmie zapewne kroki celem zdiagnozowania endometriozy.

Badanie ginekologiczne jako wstęp do diagnozy

Zazwyczaj celem pierwszego badania, które wykonuje bądź zleca specjalista jest ustalenie występowania nieprawidłowości w narządach rodnych oraz tych zlokalizowanych najbliżej nich. W tym celu lekarz ginekolog dokonuje oględzin macicy, jajowodów, jajników, więzadeł krzyżowo – macicznych oraz połączenia ścian pochwy i odbytnicy. To właśnie w tych miejscach dochodzi najczęściej do nagromadzenia komórek endometrium. Czasami stopień patologicznych zmian jest tak zaawansowany, że lekarz ginekolog potrafi zdiagnozować endometriozę już na podstawie standardowego badania palpacyjnego.

Badanie ultrasonograficzne

Jeżeli obraz wyłaniający się z badania ginekologicznego nie pozwala jednoznacznie stwierdzić u pacjentki występowania endometriozy, zwykle zlecone zostaje badanie USG. Jest ono również często niezbędne dla potwierdzenia wstępnej diagnozy. Ultrasonografię wykonuje się zarówno dopochwowo, jak i doodbytniczo, szczególnie w przypadkach, w których pacjentka skarży się na dolegliwości ze strony jelit oraz okresowe krwawienia z odbytu. Zwykle, ustalenie obecności torbieli endometrialnych nie nastręcza wielu problemów, gdyż mają one charakterystyczny obraz w badaniu. Niekiedy wykonuje się również badanie z wypełnionym pęcherzem moczowym (MRI), które pozwala na dokładniejsze ustalenie miejsca występowania zmian i zaplanowanie leczenia.

Laparoskopia odpowiedzią na pytanie jak zdiagnozować endometriozę?

W ostatnich latach szczególnie popularną, bo najbardziej skuteczną metodą w diagnozowaniu endometriozy stała się laparoskopia. Zleca się ją w przypadku występowania bolesnego miesiączkowania, stwierdzenia guzów w więzadłach maciczno-krzyżowych, rozpoznania zmian w przydatkach (jajnikach i jajowodach) o gruczołowej strukturze oraz w przypadku nie dającej się ustalić przyczyny niepłodności kobiety. Podczas badania laparoskopowego zwykle pobiera się również materiał do analizy histologicznej. Pozwala to na potwierdzenie, czy postawiona diagnoza endometriozy jest słuszna. Więcej na temat przyczyn, diagnozowania i leczenia gruczolistości zewnętrznej znajdziesz w artykule: https://www.klinikainvicta.pl/nieplodnosc-faq/endometrioza/.