Naczyniak wątroby jest łagodną zmianą nowotworową, która powstaje na skutek nieprawidłowego namnażania się komórek. Można wykryć go podczas badania USG jamy brzusznej.
Czym jest naczyniak wątroby?
Naczyniak wątroby to rodzaj łagodnego nowotworu tego narządu. Wywodzi się on z układu naczyń krwionośnych i powstaje wskutek nieprawidłowego namnażania się komórek. Zmiana jest niewielka, rozwija się powoli, nie ulega zezłośliwieniu i nie powoduje przerzutów do innych narządów. W większości przypadków naczyniak wątroby przebiega bezobjawowo i jest wykrywany przypadkowo podczas rutynowego badania ultrasonograficznego jamy brzusznej.
Naczyniak wątroby jest niezłośliwym nowotworem. Szacuje się, że występuje nawet u 5% populacji. Najwięcej przypadków rozpoznaje się u kobiet między 30 a 50 rokiem życia. Zwykle nie stanowi on żadnego zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka. Tylko 20% naczyniaków wątroby to zmiany olbrzymie, przekraczające 10 cm średnicy.
Przyczyny powstawania naczyniaków wątroby
Naczyniak wątroby rozwija się w wyniku zaburzeń rozwoju naczyń krwionośnych. Nieprawidłowo namnażające się komórki tworzą w miąższu wątroby zbitą, silnie unaczynioną masę, której cechą charakterystyczną jest specyficzny przepływ krwi. Uważa się, że do zachorowania przyczyniają się predyspozycje genetyczne. Brak jest jednak jednoznacznych dowodów potwierdzających tę tezę.
Objawy naczyniaka wątroby
Przez bardzo długi czas naczyniak wątroby nie daje objawów. Większość osób nawet nie zdaje sobie sprawy, że rozwinęła się u nich ta łagodna zmiana nowotworowa. Wszelkie dolegliwości, które się pojawiają, są związane z powiększeniem się naczyniaka (do około 10 cm średnicy) i uciskiem na sąsiadujące tkanki.
Objawy naczyniaka wątroby nie są charakterystyczne, dlatego ich pojawienie się nie daje jednoznacznej diagnozy. Pacjenci skarżą się zwykle na dyskomfort lub umiarkowany ból w prawym podżebrzu, uczucie pełności w brzuchu, wymioty, nudności. Dolegliwości są długotrwałe i mogą nasilać się wraz z powiększaniem się naczyniaka.
U części pacjentów dochodzi do pęknięcia naczyniaka i krwawienia do jamy otrzewnej. Wówczas mogą pojawić się takie objawy jak bardzo silny ból brzucha, ogólne pogorszenie samopoczucia, gorączka i bladość powłok skórnych. Stan ten wymaga pilnej konsultacji chirurgicznej. Pęknięcie naczyniaka wątroby zdarza się rzadko i dotyczy tylko bardzo dużych zmian.
Jak rozpoznać naczyniaka wątroby?
Naczyniaka wątroby można rozpoznać przy pomocy badań obrazowych. Najczęściej wykonuje się badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej. Pozwala ono jednoznacznie określić jego lokalizację i rozmiar. Jeżeli guz ma średnicę większą niż 5 cm lub lekarz nie może jednoznacznie stwierdzić, czy wykryta zmiana jest naczyniakiem, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań. W takim przypadku wykonuje się tomografię komputerową z kontrastem (obserwuje się powolny napływ krwi do środka guza), rezonans magnetyczny lub scyntygrafię.
W badaniu USG naczyniak wątroby ma owalny kształt, jest hiperechogenny i wyraźnie odgraniczony od pozostałych tkanek i miąższu narządu. Natomiast zmiany większe niż 5 cm są niejednorodne, dlatego niekiedy konieczne jest potwierdzenie diagnozy innym badaniem.
Leczenie naczyniaka wątroby
Małe naczyniaki wątroby, które nie dają żadnych objawów i zostały wykryte przypadkowo, nie wymagają leczenia. Pacjent powinien jedynie zgłaszać się regularnie (co 6 lub 12 miesięcy) na USG jamy brzusznej. Zalecana jest także zmiana nawyków żywieniowych, aby nie obciążać wątroby. Osoba z naczyniakiem powinna zrezygnować z potraw ciężkostrawnych, tłustych, smażonych i wysokoprzetworzonych, a także znacznie ograniczyć spożycie alkoholu. Zalecane są 4 małe, lekkostrawne posiłki dziennie. Dania można piec, dusić lub gotować na parze.
Duże naczyniaki wątroby wymagają chirurgicznego usunięcia. Wskazane jest to przy zmianach o średnicy większej niż 10 cm. Inną metodą jest embolizacja, czyli odcięcie dopływu krwi do guza, co powoduje jego martwicę.
